Nerde doğduğu, hangi biyomotor yeteneklere sahip olduğunu, spora yatkınlık derecesini bilmediğimiz herhangi biri yeterince çalışarak dünya standartlarında bir sprinter olabilir mi?

JAMAİKA’LILAR GENETİK OLARAK ŞANSLILAR MI?

120 Jamaika’lı üzerinde yapılan araştırma sonucunda ilk veriler Jamaika’lıların bu konuda genetik bir yatkınlığa sahip olabileceğini belirtti.

DNA analizleri sonucunda, Jamaika’lı Olimpik sporcuların %75’inde alfa actinin 3 geninin (ACTN3) güçlü 577RR varyantına sahip olduğunu belirtildi. Ancak aynı gen varyantının Jamaika’da sporcu olmayan her 100 kişiden 75’inde de tespit edilmesi, ayrıca bazı elit sprinterlerde bu varyantın tespit edilememesi, elit sprinter olmak için sadece bu gen varyantına ihtiyaç olduğu savını yanlışlamaktadır.

JAMAİKA’LILARI İYİ YAPAN ŞEY NE?

Araştırmacılar bu gen varantına sahip olmasının Jamaika’lıların sprint performansında egemenlik kurduğunun cevabını net bir şekilde vermediği söylemiştir. Araştırmacılar bu geni tam anlamıyla potansiyeline ulaştıran başka detayların olduğunu söyleyerek, “genin çevresel etkisi”nden bahsetmişlerdir.

Jamaika’nın Cockpit bölgesinde boksitlere benzeyen, bitkilerin ve Jamaika’lıların yam ve diğer yumrularda yedikleri özel minerallerle birlikte, çevresel etkilerin bu genleri aktive edebileceğini belirtilmiştir. Ayrıca kas özelliklerinin kalıtsal olarak etkilere maruz kalıyor olması, elit Jamaika’lı sprinterlerin belki de doğumdan önce çevrelerinden etkilenerek sürece başladıklarını gösterebilmektedir.

SONUÇ

Araştırmalar bazı gen varyantlarının elit sprinter olmak için bir tahmin verebileceğini belirtmekle birlikte, sadece bu gen varyantlarına sahip olmak elit sprinter olmak için yeterli değildir.

Jamaika’lıları diğer kişilerden ayıran unsurların çevresel etkiler olabileceği söylenmiştir.

Jamaika’lı elit sprinterlerin neredeyse tamamının Jamaika’nın Cockpit bölgesiyle ilişkisi görülmüştür.

Bu bölgenin doğasına bitkiler, yiyecekler yüzyıllardır kalıtsal olarak nesilden nesile aktarılmaktadır.

Çevre eğer yeterli şartları sağlayamıyorsa, mükemmel bir gen haritasına sahip olunsa dahi bunun sahaya yansıması mümkün görünmemektedir.

KAYNAKLAR

Scott, R. A., Irving, R., Irwin, L., Morrison, E., Charlton, V., Austin, K., … & Pitsiladis, Y. P. (2010). ACTN3 and ACE genotypes in elite Jamaican and US sprinters. Med Sci Sports Exerc, 42(1), 107-112.

Yang, N., MacArthur, D. G., Gulbin, J. P., Hahn, A. G., Beggs, A. H., Easteal, S., & North, K. (2003). ACTN3 genotype is associated with human elite athletic performance. The American Journal of Human Genetics, 73(3), 627-631.

Ahmetov, I. I., Popov, D. V., Astratenkova, I. V., Druzhevskaya, A. M., Missina, S. S., Vinogradova, O. L., & Rogozkin, V. A. (2008). The use of molecular genetic methods for prognosis of aerobic and anaerobic performance in athletes. Human Physiology, 34(3), 338.